O pierwszym dużym projekcie artystycznym, który zaprowadził mnie w magiczny świat sztuki.
„Adsorpcja-Synchronia-Struktura”. 

Ten wpis potraktuję jako zapis myśli. Wyobraź sobie że musisz przygotować się do ważnego egzaminu. Robisz notatki a z nimi siedzisz przed sala egzaminacyjną, ręce Ci się pocą a na kartce masz zapisane Twoje myśli. Wiesz że literki Ci się zlewają w jedną całość ale ten skrót ma Ci pomóc. Ja co prawda przed egzaminem nie jestem ale ten wpis to skrót moich przemyśleń dotyczących wydarzeń z przed paru laty.

Przybliżam to Wam po to abyście wiedzieli co mi przyświecało wtedy gdy robiłem mój pierwszy poważny cykl prac i projekt badawczy.

Sentymentalnie i miło…

Zacząć trzeba od tego że, swoją koncepcję zbudowałem na fascynującym świecie zwierząt i ich zachowaniach grupowych. Jako przykłady wybrałem m. in. ławice ryb, formacje ptaków czy roje owadów, jako te, które tworzą bardzo ciekawe strukturalnie grupy. Wzajemne relacje
i zachowania tych grup zwierzęcych obserwowałem i analizowałem za pomocą symulatorów sztucznego życia, które jest interdyscyplinarną dziedziną nauki. Dzięki niej stworzyłem cykl prac malarskich w ilości 40 prac o różnych formatach. Sztuczne życie zajmuję się tworzeniem różnorodnych modeli życia powstających między innymi za pomocą technik informatycznych w środowisku programowym czy biochemicznym, znajdując zastosowanie w wielu dziedzinach nauki a także sztuki.

Swój cykl zatytułowałem „Adsorpcja-Synchronia-Struktura”. Te trzy pojęcia przede wszystkim trzy ważne kierunki, wyznaczające mi obszar badań nad strukturą dzieła sztuki opartej na stadnym życiu zwierząt. 

Adsorpcja odnosi się do procesu łączenia i zawiązywania grup przez elementy obrazu, które są wzorowane na zachowaniach zwierząt. Wzajemna adsorpcja zwierząt powoduje ich łączenie się w pary, grupy czy stada. 

Synchronia w mojej koncepcji jest zjawiskiem, które pokazuje płynne przemieszczanie się organizmów w danym momencie.

Struktura w mojej pracy odpowiada za rozmieszczenie elementów składowych oraz układ relacji między nimi. Struktura przyporządkowuje elementy obrazu i łączy je w system zależności. 

Prace powstawały m. in. za pośrednictwem portalu alife.pl 

Proces twórczy to jedno z najbardziej pracochłonnych, ale i przyjemnych etapów mojej koncepcji doktorskiej. Twórczą pracę podzieliłem na etapy, które były kamieniami milowymi w powstaniu całego cyklu malarskiego. Zacząłem od projektowania, najpierw szkice koncepcyjne a dopiero później był etap dobierania formatów, wielkości elementów tworzących obraz i sprawdzania proporcji pomiędzy nimi.  Do tego posłużył mi program graficzny. 

To w nim powstały pierwsze projekty inspirowane symulatorami. Kolejnym etapem było wykonanie techniczne podobrazi, cięcie, klejenie i gruntowanie płyt MDF w trzech różnych formatach. Trzeci etap to kreacja dzieła na przygotowanym i zagruntowanym na czarno podobraziu. Według ustalonego wcześniej klucza starałem się przenosić kwadraty w odpowiednie dla nich miejsca. Podczas tworzenia prac wykonałem wiele prób, sprawdzałem wiele różnych możliwości technicznych po to żeby efekt ostateczny był lepszy. Nauczyłem się bardzo dużo przede wszystkim pokory i wytrwałości. Dziś wiem, że pewnych rzeczy nie przeskoczę i nie przyśpieszę ich. 

…”Tam gdzie struktury zagęszczały się tworząc kompozycje o podstawach przypadkowości, wprowadzałem metodę „lekkiej ręki”, która była wizją artystyczną, zaś tam gdzie brakowało miejsca na swobodę malarską zamieniałem lekkość na twarde reguły matematyczne, które były poparte interpretacją zachowań grupowych”…

Podsumowanie. W momencie, to zrobić chcę powiedzieć, że ostateczny efekt cyklu prac jest w pełni zadowalający a to, co istotne to, że nie wyczerpałem tematu, ponieważ jego obszerność zostawiła mi otwarte drzwi do dalszego tworzenia. Zależało mi na stworzeniu cyklu otwartego do dalszej pracy nad zagadnieniem sztucznego życia. Dziś wiem, że koncepcja moich prac jest rozbudowana, ponieważ „życie” jest obszerne i tematycznie niewyczerpalne. Moje prace powstające w procesie twórczym to szereg ukierunkowanych czynności, które doprowadzają mnie do świadomej ekspresji własnej osobowości twórczej. Przekształcając rzeczywistość w procesie twórczym, powoduję, że sztuczne życie, jako inspiracja staje się kulturowy narzędziem do badania natury. 

Współczesne inspiracje artystów są przeróżne, co powoduje, że wchodzą w coraz to inne dyskursy. Dzieło sztuki, jego forma i struktura często ulega zmianom. Sztuka najnowsza często inna od tej, którą znamy i rozumiemy, nacechowana jest intermedialnie, więcej w niej multimedialności. Takie dzieła odczytywać możemy również za pomocą języka kodów, map czy schematów. Adsorpcja, Synchronia, Struktura to dla mnie nowy dyskurs, który dotyczący życia, sztucznego życia. Długo zastanawiałem się, jaką formę powinny przybrać moje obrazy. Postawiłem na analogową formę malarską, ponieważ koncepcja multimedialna mogłaby sprawić, że moje dzieło stałoby się odtwórcze, niewnoszące nic nowego, co pokazały już symulatory sztucznego życia. Z koncepcji inspirowanej życiem organizmów, który został wygenerowanym cyfrowo powstał cykl przy użyciu analogowych technik malarskich.

Odniesienia artystyczne 

Szukając podobieństw w strukturze i formie nie mogę zapomnieć o twórcach, którzy zapoczątkowali abstrakcję geometryczną. Z początkiem XX wieku narodziła się nowa artystyczna awangarda. Jej główną cechą było ograniczenie się do prostych figur geometrycznych jak i tworzenie w duchu nowej ekspresji estetycznej. Twórcy tego nurtu świadomie rezygnowali z przedstawiania widzialnej rzeczywistości. 

W Polsce tworzyli, Henryk Starzewski, Katarzyna Kobro czy Władysław Strzemiński (unizm)
Unizm – Władysław Strzemiński (1923-1928) Teoria głosi, że obraz powinien być jednorodną kompozycją złożoną z elementów abstrakcyjnych a powierzchnia powinna być absolutnie płaska, pozbawionej głębi i jakiejkolwiek dynamiki. 

Kazimierz Malewicz (Rosja i suprematyzm) kierunek w sztuce XX w. (1915) Postulował supremację czystego odczucia w sztukach plastycznych, a także wyrzucenie ze sztuki wszelkich elementów naśladowniczych względem natury i osiągnięcie „czystej ekspresji” poprzez abstrakcyjną kompozycję geometryczną. Suprematyzm przyczynił się m.in. do rozkwitu konstruktywizmu w Rosji.

Piet Mondrian (Holandia) jeden z założycieli De Stijl i twórca Neoplastycyzmu

Neoplastycyzm – odejście współczesnego człowieka od myślenia przedmiotowego ku abstrakcji. Sztuka miała obrazować prawa rządzące wszechświatem, czego wyrazem jest zestawienie dwóch kierunków linearnych: pionu i poziomu (kąt prosty). 

Żółty, czerwony i błękitny – materia, Czerń, biel i szarość – przestrzeń. 

Theo van Doesburg (Holandia) De Stijl i twórca Sztuki konkretnej. 

Sztuka konkretna – manifest mówi o tym, że odrzuca wierne naśladownictwo natury, i zrywa z odwzorowywaniem rzeczywistości. 

Ryszard  Winiarski – jego prace były wynikiem przypadku i zaprogramowania (rzut kostką do gry, losowanie, wybór przypadkowych liczb). Winiarski stosował w pracach czerń i biel (odpowiedniki matematycznych zer i jedynek) oraz kwadrat budujący kompozycję. 

 

„idea staje się maszyną, która czyni sztukę.” 

 

Sol LeWitt – tworzył w oparciu o przeróżne systemy matematyczne opierając się na liniach i kształtach geometrycznych. Tworzył modularne struktury oparte na kwadracie oraz sześcianie, dokonując ich przekształceń według swojego systemu. Wierzył w to, że sam pomysł może być dziełem sztuki a jego koncepcje często istniały tylko, jako pomysły lub elementy samego procesu artystycznego. 

François Morellet – początkowo tworzył w oparciu o sztukę minimalistyczną i konceptualną, następnie poszedł w kierunku abstrakcji geometrycznej na polu, której odegrał ważną rolę. Jego prace odnoszą się wprost do systemu przypadku i losowości, widać to w jego twórczości zwłaszcza w Repartycja przypadkowa 40 000 kwadratów według liczb parzystych i nieparzystych książki telefonicznej” 

Agnes Martin – tworzyła prace, które osadzone są w nurcie sztuki systemowej, a jej styl wyraża się poprzez sieć linii poziomych i pionowych, które pod kątem prostym rozrzedzają się i zagęszczają. 

 

AL

Thomasa Ray – Projektem „Tierra”, czyli komputerową symulacją sztucznego życia obejmującą badania nad ewolucyjnym wyścigiem między gospodarzami i pasożytami. 

Projekt „Tierra” ostatecznie przyjął formę kompleksowego inteligentnego oprogramowania do badania sztucznego życia. 

Andreas Muller-Pohle – „Blind Genes” są oparte na internetowej bazie danych a słowem kluczowym wyszukiwania był wyraz „ślepota”.  Koncepcja artysty opiera się na przekodowaniu na alfabet Braille’a liter składowych kodu DNA, które prezentowane są za pomocą różnych kolorów, które odpowiadają innemu związkowi chemicznemu wchodzącego w skład DNA. 

Tak ostatecznie przybierają ciekawą formę malarską. Każdy obraz jest inny i niepowtarzalny. 

Christopher Langton – zapoczątkował metodę badań, która w późniejszym okresie była wyznacznikiem w pracy nad sztucznym życiem. Jego symulator „Langton Ant” to przykład automatu komórkowego. Mrówka (inaczej komórka) ma swój kolor i określony kierunek, w którym się porusza.  Proste zasady kierują komórką i pozwalają jej się przemieszczać. 

Craig Reynolds – opracował i wdrożył koncepcję Boids, czyli określenie wirtualnych obiektów, które przemieszczają się w stadach. Ich zachowanie jest łudząco podobne do naturalnego zachowania się stada ptaków, ławicy ryb itp.

Bill Vorn – Hysterical Machines (AL. i Bioart)

Multisensoryczne i interaktywne twory – pająki. Każda maszyna posiada systemy, które pełnią funkcję autonomicznego układu nerwowego. Rozpoznaję on obecność ludzi, a to prowadzi do podjęcia interakcji pomiędzy nimi.  Przeraźliwe maszyny wzbudzają u widza skrajne reakcje a poznawcza empatia krzyżuję się tu z lękiem i technofobią.  

źródło alife.pl i youtube.com